"...cyber-optimists such as Clay Shirky have heralded the unprecedented opportunity for the public to up-end political power, organize to solve problems, express themselves through independently produced media, and gain control over the decisions of corporations [...] Do we live in an Age of Engagement and participation or an Age of Distraction and control?". 1
Crowdsourcing,Crowdfunding, Crowdfixing, Crowdcomputing ....
"Power to the People", ένα 'σλόγκαν' που ακούστηκε τόσες πολλές φορές και σε τόσες διαφορετικές εποχές στην παγκόσμια ιστορία, που φαίνεται να είναι τελικά μια διαχρονική, πανανθρώπινη επιδίωξη. Τι γίνεται όμως με τη συλλογικότητα στην εποχή του διαδικτύου;
Κάθομαι μπροστά στον υπολογιστή μου, ενημερώνομαι, ενδιαφέρομαι, σκέφτομαι και οραματίζομαι, κατέχω πληροφορία, κατέχω γνώση. Θέλω να την επικοινωνήσω όμως, να τη μεταδώσω, να τη συζητήσω, να βρώ κάποιον να επικυρώσει το όραμα μου, να συνδιαλαγεί και να συν-δημιουργήσει μαζί μου, είναι μια ανθρώπινη ανάγκη μου, ένα ένστικτο. Το διαδίκτυο μου προσφέρει νέους τρόπους να το κάνω αυτό, νέα μέσα και τη δυνατότητα να έχω κι εγώ Λόγο ανάμεσα σε όλους τους άλλους Λόγους. Αρχικά παρέθετα περισσότερο το δικό μου λόγο, ένας 'δημοσιογράφος' σε ένα ελεύθερο πεδίο, ένα blog, ένα διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης, οτιδήποτε. Σιγά-σιγά όμως περάσαμε σε έναν ακόμη καλύτερο τρόπο που περιλαμβάνει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση και περισσότερο spreadability του Λόγου αυτού που έχω να 'προσφέρω'. Crowdsourcing, (aka "Power to the People"!) ή αλλιώς ένας συλλογικός Λόγος, μια συλλογική Γνώση που υπερτερεί της ατομικής, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι δε την σέβεται. Κάτι τέτοιο έχει πολλά θετικά αποτελέσματα και προσφέρει πλήθος νέων δυνατοτήτων, εξού και η αύξηση των όρολογιών με πρώτο συνθετικό τη λέξη 'crowd'. (η γλώσσα ακολουθεί τις ανάγκες της κοινωνικής δράσης, μια ματιά στη γλωσσική παραγωγή μιας εποχής μπορεί να μας αποκαλύψει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτήν). Το πλήθος, ο 'δήμος΄, παίρνει πάλι το λόγο χρησιμοποιόντας τα νέα τεχνολογικά μέσα, πετώντας έξω κάθε είδους 'μεσάζοντες' και 'ειδικούς', αυτοοργανώνεται και ανοίγεται στον κόσμο διατηρώντας τη πνευματική του ιδιοκτησία και την τελική ευθύνη της γνώμης, της γνώσης και της ιδέας/πατέντας του (στη περίπτωση του crowdfunding). Και όσο μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος σε κάποιον συγκεκριμένο στόχο, σίγουρα θα τον διεκπερεώσει καλύτερα απ' ότι ένα-δύο άτομα θα μπορούσαν μόνα τους. Οι εταιρείες και ακόμη και τα κράτη έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται αυτή τη δύναμη του συλλογικού Λόγου και να τη χρησιμοποιούν για να βελτιώσουν τις παροχές και τις υπηρεσίες τους, χωρίς παράλληλη αύξηση του κόστους αυτών. Η Φινλανδική κυβέρνηση μάλιστα έχει εκδόσει και ένα βιβλίο με τίτλο "Crowdsourcing for democracy: New era in policy making", για να περιγράψει με παραδείγματα τις αρετές αυτής της νέας μορφής συλλογικού Λόγου και μάλιστα έχει προχωρήσει και στην έκδοση του "Design for crowdsourced policy-making" στο οποίο αναλύονται πέντε συγκεκριμένες αρχές για την εφαρμογή του crowdsourcing στην διαμόρφωση ενός κρατικού νόμου. New era, indeed !
Ας επιστρέψουμε όμως σε κάτι πιο καθημερινό και παγκοσμιοποιημένο. Wikipedia. Πιθανά μια από τις πιο έξυπνες ιδέες της γενίας μας. Ποιός θα μπορούσε να πιστέψει οτι εκατομύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν μια έγκυρη εγκυκλοπαίδεια;
Η μεγαλύτερη προσφορά αυτής της κουλτούρας βρίσκεται στην 'κρυμμένη΄' σελίδα, τη σελίδα της συζήτησης, εκεί που ο wikiπαιδιστής πρέπει να μάθει τα εξής αξιώματα: Γνώση δεν είναι η γνώμη. Η γνώμη πρέπει να υποστηρίζεται με γνώση. Η διαφωνία βοηθά τον κοινό σκοπό. Υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε αν θέλουμε να εργαστούμε συλλογικά. Το 'έργο' είναι μεγαλύτερο από τον εαυτό. Και ναι, μπορείς. Ναι, μπορούμε. Μαθαίνω λοιπόν, στην πράξη, να σέβομαι και να αλληλεπιδρώ με τον διαφορετικό άλλο και να εργάζομαι μαζί του υπό έναν κοινό σκοπό, να υποστηρίζω τεκμηριωμένα τη γνώμη μου και παράλληλα να εμβαθαίνω σε αυτή και κυρίως, αντιλαμβάνομαι οτι είμαι ένα μέρος του Όλου και όχι ένα Όλον μόνος μου. Αυτό είναι ψηφιακή εγγραμματοσύνη κατά τη γνώμη μου, η αντίληψη ενός τεράστιου συλλογικού, παγκόσμιου κοινωνικού Όλου, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του.
Όμως η διαδικτυακή συλλογικότητα δε σταματά εκεί.
Η Υψηλή-, Μετά-, Ρευστή- Νεωτερικότητα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη των μεγάλων Λόγων, των μεγάλων αφηγήσεων, ιδεολογιών και κινημάτων. Γνώμη μου είναι πως ο άνθρωπος δε μπορεί να ζήσει χωρίς αυτές (και ευτυχώς). Θα τις δημιουργήσει τώρα με έναν διαφορετικό τρόπο στο διαδικτυακό τοπίο, με μια bottom-up λογική, σε μια συλλογική προσπάθεια;
Ένα τελευταίο παράδειγμα, πιο κοντινό χρονικά, αφού πιάσαμε τη θετική πλευρά του διαδικτύου (αν και υπήρχε και μια πολύ έντονη αρνητική πλευρά της χρήσης του διαδικτύου στο συγκεκριμένο παράδειγμα, θα επικεντρωθούμε στη θετική μονάχα). Νίκος Ρωμανός, κρατούμενος και απεργός πείνας με αίτημα τη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών. Ένας -οχι πια- πιτσιρικάς που ενεργοποίησε ένα συναισθηματικό μηχανισμό του μέσου Έλληνα και έβαλε το διαδίκτυο να ασχολείται ολημερίς μαζί του (κάποιοι μπορεί να υποστήριζαν οτι δεν ήξεραν τι γινόταν, αλλά ας μου επιτραπεί η άποψη οτι απλά δεν ενδιαφέρονταν να πρωβούν σε μια δραστηριότητα του τύπου "δεξί κλικ-open link in new tab"). Διαδικτυακή συλλογή υπογραφών, ενημέρωση για την πορεία της υγείας του (και από τον ίδιο) και για τις δράσεις στήριξης του αγώνα του, συζητήσεις επι συζητήσεων υπέρ και κατά της λογικής που παρουσιαζόταν από τα διακεκριμένα, παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (επίσης γνώμη μου, εν τέλει ήταν από τις φορές που τα παραδοσιακά ΜΜΕ έχασαν το παιχνίδι από τα διαδικτυακά). Αλλά το κομμάτι που βρίσκω πιο σημαντικό ήταν τα κείμενα που άρχισαν να εμφανίζονται στα διαδικτυακά μέσα, από ανθρώπους που δε περιέγραφαν τόσο τη γνώμη τους ή ακόμη και τη συμπαράσταση τους, αλλά μιλώντας με έναν βιωματικό, συναισθηματικό τρόπο, έκαναν κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια δημόσια 'αυτοανάλυση'. Είπαν πράγματα για τους εαυτούς τους που κατά πάσα πιθανότητα δε θα μπορούσαν να εκφράσουν διαμέσου του προφορικού λόγου, που δε θα μπορούσαν να μοιραστούν ίσως ούτε ακόμη με τα πιο οικεια τους πρόσωπα. Φαίνεται οτι το γραπτό μέσο επέτρεψε, έδωσε τη δυνατότητα μιας πιο συναισθηματικής έκφρασης, ενός 'ανοίγματος' στον κόσμο 5. Διαβάζοντας τέτοια κείμενα συν-κινήσαι, συν-μετέχεις στο συναίσθημα, συναντιέσαι με τον Άλλον (υπό τη σκιά ενός συγκεκριμένου 'ζητήματος' σαφώς), κινητοποιείσαι προς μια δική σου 'αυτοανάλυση' και έρχεσαι σε επαφή με αυτή του άλλου (Crowdfeeling, Crowdanalysis, Crowdempathy; -θα φτιαχτεί ο όρος αν δεν υπάρχει-). Κυρίως όμως, δε νιώθεις μόνος, δε νιώθεις διαφορετικός, δε νιώθεις ανόητος. Και τελικά, επειδή είμαστε ακόμη άνθρωποι, μόνο όταν δε νιώθουμε μόνοι μπορούμε πραγματικά να εμπλακούμε σε κάτι και να αναδιαμορφώσουμε τον κόσμο γύρω μας.
Για να απαντήσω λοιπόν στο αρχικό ερώτημα του Matthew C. Nisbet: "Do we live in an Age of Engagement and participation or an Age of Distraction and control?" 1
Η καλύτερη δυνατή πρόγνωση για το διαδίκτυο είναι οτι θα αφήσει πίσω το ατομικιστικό ιδεώδες που φαίνεται να καθορίζει την ανθρωπότητα σε αυτή της τουλάχιστον την περίοδο. Αν και η πρόγνωση για κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο αισιόδοξη, ας επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να το οραματιστούμε για μια στιγμή. Συλλογικά.
If we do not allow ourselves to be completely distructed (and as always, companies and goverments try their best to keep us distructed), we now have the chance to bring forth the Age of Engagement.
* "Communitism is nothing but community doing sense-full business where community power and sense-full business are in a stable equilibrium. If you vest too much power to the community it become communism and if you give too much control over business it gets capitalism by large both of these systems are in unstable equilibrium. Communitism is not an utopia system where everything is Ideal, neither it is a barter based system. The basic idea behind communitism is distributing political and economical power all across. Communitism works very much like cloud computing where not only storage or memory is distributed the processing power is also distributed" 6.
1. Matthew C. Nisbet: "Welcome to the Age of Engagement"
2. βλ. "Ο Αλέξης και τα μαθήματα δημοσιογραφίας του Indymedia"
3. Για μια ανάλυση βλ. Yannis Theocharis. Every Crisis is a Digital Opportunity: The Aganaktismenoi Movement's use of Social Media and the Emergence of Networked Solidarity in Greece. (Διαθέσιμο ηλεκτρονικά στο academia.edu). Ακόμη βλ. "'Αγανακτισμένοι'. Τα social media δείχνουν τα δόντια τους. Μια ανάλυση" κ.α.
4. βλ. "Riot Grandad". Ακόμη, ενα ιδιαίτερο κείμενο για την αλλαγή του τρόπου σκέψης αναφορικά με τη βία της περιόδου από την Νίκη Λατινάκη, με τίτλο "Η προσωπική μου εμπειρία με τους 'αναρχοάπλυτους'."
5. Βλ. για παράδειγμα δημοσιεύσεις όπως "Ή δρούμε ή σκάμε", "Για τον Ρωμανό", αλλά ιδιαίτερα το κείμενο της Νίκης Λατινάκη "Νικόλα, παιδί μου, Δύναμη".
6. http://neocommunitism.blogspot.gr/
Crowdsourcing,Crowdfunding, Crowdfixing, Crowdcomputing ....
...και πίσω απο αυτά Social Collaboration, Collective Intelligence, Virtual Collective Consciousness.
"Power to the People", ένα 'σλόγκαν' που ακούστηκε τόσες πολλές φορές και σε τόσες διαφορετικές εποχές στην παγκόσμια ιστορία, που φαίνεται να είναι τελικά μια διαχρονική, πανανθρώπινη επιδίωξη. Τι γίνεται όμως με τη συλλογικότητα στην εποχή του διαδικτύου;
Κάθομαι μπροστά στον υπολογιστή μου, ενημερώνομαι, ενδιαφέρομαι, σκέφτομαι και οραματίζομαι, κατέχω πληροφορία, κατέχω γνώση. Θέλω να την επικοινωνήσω όμως, να τη μεταδώσω, να τη συζητήσω, να βρώ κάποιον να επικυρώσει το όραμα μου, να συνδιαλαγεί και να συν-δημιουργήσει μαζί μου, είναι μια ανθρώπινη ανάγκη μου, ένα ένστικτο. Το διαδίκτυο μου προσφέρει νέους τρόπους να το κάνω αυτό, νέα μέσα και τη δυνατότητα να έχω κι εγώ Λόγο ανάμεσα σε όλους τους άλλους Λόγους. Αρχικά παρέθετα περισσότερο το δικό μου λόγο, ένας 'δημοσιογράφος' σε ένα ελεύθερο πεδίο, ένα blog, ένα διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης, οτιδήποτε. Σιγά-σιγά όμως περάσαμε σε έναν ακόμη καλύτερο τρόπο που περιλαμβάνει μεγαλύτερη αλληλεπίδραση και περισσότερο spreadability του Λόγου αυτού που έχω να 'προσφέρω'. Crowdsourcing, (aka "Power to the People"!) ή αλλιώς ένας συλλογικός Λόγος, μια συλλογική Γνώση που υπερτερεί της ατομικής, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι δε την σέβεται. Κάτι τέτοιο έχει πολλά θετικά αποτελέσματα και προσφέρει πλήθος νέων δυνατοτήτων, εξού και η αύξηση των όρολογιών με πρώτο συνθετικό τη λέξη 'crowd'. (η γλώσσα ακολουθεί τις ανάγκες της κοινωνικής δράσης, μια ματιά στη γλωσσική παραγωγή μιας εποχής μπορεί να μας αποκαλύψει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτήν). Το πλήθος, ο 'δήμος΄, παίρνει πάλι το λόγο χρησιμοποιόντας τα νέα τεχνολογικά μέσα, πετώντας έξω κάθε είδους 'μεσάζοντες' και 'ειδικούς', αυτοοργανώνεται και ανοίγεται στον κόσμο διατηρώντας τη πνευματική του ιδιοκτησία και την τελική ευθύνη της γνώμης, της γνώσης και της ιδέας/πατέντας του (στη περίπτωση του crowdfunding). Και όσο μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος σε κάποιον συγκεκριμένο στόχο, σίγουρα θα τον διεκπερεώσει καλύτερα απ' ότι ένα-δύο άτομα θα μπορούσαν μόνα τους. Οι εταιρείες και ακόμη και τα κράτη έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται αυτή τη δύναμη του συλλογικού Λόγου και να τη χρησιμοποιούν για να βελτιώσουν τις παροχές και τις υπηρεσίες τους, χωρίς παράλληλη αύξηση του κόστους αυτών. Η Φινλανδική κυβέρνηση μάλιστα έχει εκδόσει και ένα βιβλίο με τίτλο "Crowdsourcing for democracy: New era in policy making", για να περιγράψει με παραδείγματα τις αρετές αυτής της νέας μορφής συλλογικού Λόγου και μάλιστα έχει προχωρήσει και στην έκδοση του "Design for crowdsourced policy-making" στο οποίο αναλύονται πέντε συγκεκριμένες αρχές για την εφαρμογή του crowdsourcing στην διαμόρφωση ενός κρατικού νόμου. New era, indeed !
Ας επιστρέψουμε όμως σε κάτι πιο καθημερινό και παγκοσμιοποιημένο. Wikipedia. Πιθανά μια από τις πιο έξυπνες ιδέες της γενίας μας. Ποιός θα μπορούσε να πιστέψει οτι εκατομύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να δημιουργήσουν μια έγκυρη εγκυκλοπαίδεια;
Η μεγαλύτερη προσφορά αυτής της κουλτούρας βρίσκεται στην 'κρυμμένη΄' σελίδα, τη σελίδα της συζήτησης, εκεί που ο wikiπαιδιστής πρέπει να μάθει τα εξής αξιώματα: Γνώση δεν είναι η γνώμη. Η γνώμη πρέπει να υποστηρίζεται με γνώση. Η διαφωνία βοηθά τον κοινό σκοπό. Υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε αν θέλουμε να εργαστούμε συλλογικά. Το 'έργο' είναι μεγαλύτερο από τον εαυτό. Και ναι, μπορείς. Ναι, μπορούμε. Μαθαίνω λοιπόν, στην πράξη, να σέβομαι και να αλληλεπιδρώ με τον διαφορετικό άλλο και να εργάζομαι μαζί του υπό έναν κοινό σκοπό, να υποστηρίζω τεκμηριωμένα τη γνώμη μου και παράλληλα να εμβαθαίνω σε αυτή και κυρίως, αντιλαμβάνομαι οτι είμαι ένα μέρος του Όλου και όχι ένα Όλον μόνος μου. Αυτό είναι ψηφιακή εγγραμματοσύνη κατά τη γνώμη μου, η αντίληψη ενός τεράστιου συλλογικού, παγκόσμιου κοινωνικού Όλου, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του.
Όμως η διαδικτυακή συλλογικότητα δε σταματά εκεί.
Όχι πολλά χρόνια πρίν στην Ελλάδα (μια χώρα με ένα μέσο, θα λέγαμε, επίπεδο 'διαδικτυακής εμπλοκής'), είδαμε για πρώτη φορά μια διαφορετική ιστορία συλλογικότητας. Αιτία δυστυχώς ένας θάνατος ενός -πολύ-νέου παιδιού από σφαίρα αστυνομικού. Για πρώτη φορά τότε γίναμε μάρτυρες της δύναμης του διαδικτύου. Η ενημέρωση και η κινητοποίηση που συντελέστηκε κυρίως μέσω διαδικτυακών μέσων ήταν κάτι που η χώρα δεν είχε ξαναδεί. Για τρείς ημέρες η Αθήνα είχε παραδοθεί ολοκληρωτικά σε αυτή τη συλλογικότητα. ΌΛΟΙ γνώριζαν. ΌΛΟΙ μιλούσαν, ΌΛΟΙ μετέδιδαν 2. Αν και τα τελευταία χρόνια ήταν αρκετά ταραχώδη και έντονα, δε μπορώ να σκεφτώ άλλη στιγμή στη νεότερη ιστορία της χώρας που οι κυβερνώντες, πίσω από ερμητικά κλειστές πόρτες, ανυσήχησαν τόσο πολύ.
Έκτοτε, η διαδικτυακή οργάνωση και ενημέρωση έχει παίξει πολύ μεγάλο ρόλο και σε άλλα συλλογικά κινήματα. Οι "Αγανακτισμένοι" έγιναν ένα μέγιστο διαδικτυακό-κοινωνικό γεγονός 3. Όλοι έπρεπε να βρίσκονται σε αυτή τη συνάθροιση, σε αυτό το δημόσιο κάλεσμα και να αναμεταδίδουν τα τεκτενόμενα. Ακόμη και η βίαιη καταστολή έγινε αντικείμενο δημοσιοποίησης, διαπραγμάτευσης και σύγκλισης, χάνοντας έτσι ένα μέρος από τη δύναμη της να τρομοκρατεί.4 Η ενημέρωση, αλλάζοντας μέσο, είχε αλλάξει τα όρια της. Τα βλέμματα των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτή τη mixed-media 'αντίδραση' μαρτυρούσαν την σκέψη που φαίνεται να υπήρχε στο μυαλό τους: Έχουμε τη Δύναμη. Η Υψηλή-, Μετά-, Ρευστή- Νεωτερικότητα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη των μεγάλων Λόγων, των μεγάλων αφηγήσεων, ιδεολογιών και κινημάτων. Γνώμη μου είναι πως ο άνθρωπος δε μπορεί να ζήσει χωρίς αυτές (και ευτυχώς). Θα τις δημιουργήσει τώρα με έναν διαφορετικό τρόπο στο διαδικτυακό τοπίο, με μια bottom-up λογική, σε μια συλλογική προσπάθεια;
Ένα τελευταίο παράδειγμα, πιο κοντινό χρονικά, αφού πιάσαμε τη θετική πλευρά του διαδικτύου (αν και υπήρχε και μια πολύ έντονη αρνητική πλευρά της χρήσης του διαδικτύου στο συγκεκριμένο παράδειγμα, θα επικεντρωθούμε στη θετική μονάχα). Νίκος Ρωμανός, κρατούμενος και απεργός πείνας με αίτημα τη χορήγηση εκπαιδευτικών αδειών. Ένας -οχι πια- πιτσιρικάς που ενεργοποίησε ένα συναισθηματικό μηχανισμό του μέσου Έλληνα και έβαλε το διαδίκτυο να ασχολείται ολημερίς μαζί του (κάποιοι μπορεί να υποστήριζαν οτι δεν ήξεραν τι γινόταν, αλλά ας μου επιτραπεί η άποψη οτι απλά δεν ενδιαφέρονταν να πρωβούν σε μια δραστηριότητα του τύπου "δεξί κλικ-open link in new tab"). Διαδικτυακή συλλογή υπογραφών, ενημέρωση για την πορεία της υγείας του (και από τον ίδιο) και για τις δράσεις στήριξης του αγώνα του, συζητήσεις επι συζητήσεων υπέρ και κατά της λογικής που παρουσιαζόταν από τα διακεκριμένα, παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (επίσης γνώμη μου, εν τέλει ήταν από τις φορές που τα παραδοσιακά ΜΜΕ έχασαν το παιχνίδι από τα διαδικτυακά). Αλλά το κομμάτι που βρίσκω πιο σημαντικό ήταν τα κείμενα που άρχισαν να εμφανίζονται στα διαδικτυακά μέσα, από ανθρώπους που δε περιέγραφαν τόσο τη γνώμη τους ή ακόμη και τη συμπαράσταση τους, αλλά μιλώντας με έναν βιωματικό, συναισθηματικό τρόπο, έκαναν κάτι που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μια δημόσια 'αυτοανάλυση'. Είπαν πράγματα για τους εαυτούς τους που κατά πάσα πιθανότητα δε θα μπορούσαν να εκφράσουν διαμέσου του προφορικού λόγου, που δε θα μπορούσαν να μοιραστούν ίσως ούτε ακόμη με τα πιο οικεια τους πρόσωπα. Φαίνεται οτι το γραπτό μέσο επέτρεψε, έδωσε τη δυνατότητα μιας πιο συναισθηματικής έκφρασης, ενός 'ανοίγματος' στον κόσμο 5. Διαβάζοντας τέτοια κείμενα συν-κινήσαι, συν-μετέχεις στο συναίσθημα, συναντιέσαι με τον Άλλον (υπό τη σκιά ενός συγκεκριμένου 'ζητήματος' σαφώς), κινητοποιείσαι προς μια δική σου 'αυτοανάλυση' και έρχεσαι σε επαφή με αυτή του άλλου (Crowdfeeling, Crowdanalysis, Crowdempathy; -θα φτιαχτεί ο όρος αν δεν υπάρχει-). Κυρίως όμως, δε νιώθεις μόνος, δε νιώθεις διαφορετικός, δε νιώθεις ανόητος. Και τελικά, επειδή είμαστε ακόμη άνθρωποι, μόνο όταν δε νιώθουμε μόνοι μπορούμε πραγματικά να εμπλακούμε σε κάτι και να αναδιαμορφώσουμε τον κόσμο γύρω μας.
Για να απαντήσω λοιπόν στο αρχικό ερώτημα του Matthew C. Nisbet: "Do we live in an Age of Engagement and participation or an Age of Distraction and control?" 1
Η καλύτερη δυνατή πρόγνωση για το διαδίκτυο είναι οτι θα αφήσει πίσω το ατομικιστικό ιδεώδες που φαίνεται να καθορίζει την ανθρωπότητα σε αυτή της τουλάχιστον την περίοδο. Αν και η πρόγνωση για κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο αισιόδοξη, ας επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να το οραματιστούμε για μια στιγμή. Συλλογικά.
If we do not allow ourselves to be completely distructed (and as always, companies and goverments try their best to keep us distructed), we now have the chance to bring forth the Age of Engagement.
* "Communitism is nothing but community doing sense-full business where community power and sense-full business are in a stable equilibrium. If you vest too much power to the community it become communism and if you give too much control over business it gets capitalism by large both of these systems are in unstable equilibrium. Communitism is not an utopia system where everything is Ideal, neither it is a barter based system. The basic idea behind communitism is distributing political and economical power all across. Communitism works very much like cloud computing where not only storage or memory is distributed the processing power is also distributed" 6.
1. Matthew C. Nisbet: "Welcome to the Age of Engagement"
2. βλ. "Ο Αλέξης και τα μαθήματα δημοσιογραφίας του Indymedia"
3. Για μια ανάλυση βλ. Yannis Theocharis. Every Crisis is a Digital Opportunity: The Aganaktismenoi Movement's use of Social Media and the Emergence of Networked Solidarity in Greece. (Διαθέσιμο ηλεκτρονικά στο academia.edu). Ακόμη βλ. "'Αγανακτισμένοι'. Τα social media δείχνουν τα δόντια τους. Μια ανάλυση" κ.α.
4. βλ. "Riot Grandad". Ακόμη, ενα ιδιαίτερο κείμενο για την αλλαγή του τρόπου σκέψης αναφορικά με τη βία της περιόδου από την Νίκη Λατινάκη, με τίτλο "Η προσωπική μου εμπειρία με τους 'αναρχοάπλυτους'."
5. Βλ. για παράδειγμα δημοσιεύσεις όπως "Ή δρούμε ή σκάμε", "Για τον Ρωμανό", αλλά ιδιαίτερα το κείμενο της Νίκης Λατινάκη "Νικόλα, παιδί μου, Δύναμη".
6. http://neocommunitism.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου